Giả lập môi trường mạng với Personal Web Server
1. Bạn có cần thiết lập một mạng cho riêng mình?
Lập trình trên mạng, đó là một công việc khá thú vị, Nhưng một trong những khó khăn gây cản trở rất lớn đối với những người yêu thích việc lập trình mạng đó là việc thiết lập một mạng máy tính nhỏ cho riêng mình để thử nghiệm và viết các chương trình. Xin lưu ý với bạn rằng: bạn cần thiết lập một mạng máy tính dành riêng cho mình để thực hiện công việc nghiên cứu, thử nghiệm chương trình. Ðiều này rất quan trọng. Giả sử như ở cơ quan của bạn cũng có một mạng máy tính, có thể đây là một môi trường phù hợp để bạn có thể phát triển những ứng dụng mạng của mình. Tuy nhiên hãy xem xét vấn đề sâu hơn một chút. Bạn có quyền truy nhập mạng, hẳn rồi, tuy nhiên bạn có quyền đọc, ghi/lưu trữ các thông tin, sửa đổi cấu hình hay cho chạy một số ứng dụng trên máy chủ trên máy chủ không? (Tôi chắc rằng một số chương trình của bạn cần được chạy trên máy chủ). ở hầu hết các mạng cục bộ trong các cơ quan, do vấn đề bảo mật thông tin, rất ít người sử dụng được các quyền này. Kể cả trong trường hợp có toàn quyền điều khiển máy chủ, đôi lúc bạn vẫn có thể gặp rắc rối. Ðó là những lúc bạn cài thêm cho máy chủ một số phần mềm hoặc thiết lập lại cấu hình cho phù hợp với yêu cầu của bạn máy chủ gặp một số trục trặc nho nhỏ. Như bạn đã biết, máy chủ là một trong những hạt nhân, một thành phần không thể thiếu được của mạng, vì vậy việc máy chủ ngừng hoạt động trong vài giờ cũng đủ để mọi hoạt động máy tính trong mạng ngưng trệ...
Hãy thử đơn giản hoá một cách tối đa những gì bạn cần để thiết lập một mạng máy tính cho riêng mình: 2 máy PC (một máy chủ, một máy khách), một số cáp nối, modem, card mạng, hub? Phương pháp này có thể chấp nhận được tuy nhiên hơi tốn kém (hiển nhiên rồi, cần gì phải có tới 2 máy PC trong khi các chương trình của bạn chỉ cần viết trên một máy là quá đủ).
Quả là khó khăn! Tuy nhiên vẫn còn một giải pháp khác rất đơn giản, tiện lợi và cũng khá hiệu quả, đó là: sử dụng chương trình Personal Web Server (PWS). PWS hay Web Server cá nhân là một chương trình được Microsoft cung cấp nhằm giúp bạn tổ chức mạng INTRANET chạy với Windows95 OSR2/98 và WindowsNT. Chương trình này được đi kèm với phiên bản Windows98, FrontPage97 và FrontPage98. Như vậy, với chương trình này, máy PC của bạn vừa đóng vai trò là máy chủ (web server), vừa đóng vai trò là máy khách, do vậy bạn có thể thoải mái thực hiện các thử nghiệm cũng như thiết lập lại cấu hình theo ý mình. Nếu bạn có modem và một đường kết nối với Internet, những người sử dụng khác cũng có thể qua Internet/Intranet để vào xem những trang Web trên máy của bạn. Rất thú vị?
2. Cài đặt và làm việc với PWS
Nếu như máy tính của bạn chưa được cài đặt Personal Web Server, hãy cài đặt nó theo các bước sau đây:
- Vào Control Panel
- Chọn Network
- Trên hộp thoại hiện ra, nhấn nút Add
- Tiếp đó chọn Service --> Microsoft --> Personal Web Server và nhấn OK và khởi động lại máy.
Sau khi bạn đã cài xong PWS, hãy bỏ một chút thời gian để học cách làm việc với nó. Trước hết, hãy nhấn kép lên biểu tượng Personal Web Server trong Control Panel. Trên khung hộp thoại hiện ra, nhấn vào thanh Start Up và nhấn nút Start để khởi động PWS. Từ lúc này, máy của bạn đã được giả lập thành một Web Server. Ðịa chỉ web của bạn lúc này sẽ là: http://(tên máy chủ của bạn)/
Ví dụ như: tên máy của tôi là: HoangNamHai thì địa chỉ web của tôi lúc này sẽ là: http://HoangNamHai/ (Nếu bạn không biết chắc chắn tên máy của mình là gì, hãy vào Network trong Control Panel, chọn Indentification, chuỗi ở trong ô Computer name chính là tên máy của bạn. Bây giờ bạn có thể dùng trình duyệt để xem thử trang web mặc định tại địa chỉ này. Chú ý: ngoài địa chỉ trên bạn còn được cung cấp một địa chỉ khác là: http://localhost/ và một địa chỉ IP mặc định: 127.0.0.1; Hãy ghi nhớ con số này, nó sẽ rất cần thiết đối với bạn trong việc lập trình sau này.
Phải công nhận rằng trông nó xấu tồi tệ, tuy nhiên không có vấn đề gì, bạn có thể sửa đổi được nó - nó hoàn toàn nằm dưới tầm kiểm soát của bạn mà.
2.1 Sửa đổi trang Web mặc định
Lý do để sửa trang Web nguồn là hoàn toàn hợp lý: nó quá xấu và không phù hợp với bạn, nhưng vấn đề đặt ra bây giờ là làm thế nào để sửa nó.
Khi bạn cài đặt PWS, trên ổ đĩa C của bạn sẽ xuất hiện một thư mục mới với tên gọi: WebShare. Tất cả những file, những trang Web được đặt trong thư mục WWWRoot (thư mục con của WebShare) sẽ được coi là các file được đặt trên web server của bạn. Ðiều này có nghĩa là khi muốn đặt một file dữ liệu hay một trang web nào đó vào server của mình, bạn chỉ cần đơn giản là thực hiện sao chép các file vào trong thư mục này.
Chú ý: trong thư mục này, bạn nên để trang homepage của mình có tên là: default.htm. Ðiều này rất hữu ích bởi vì: khi bạn nhập vào dòng địa chỉ: http://localhost/ trang default.htm này cũng sẽ được gọi ra thay vì phải đánh đầy đủ địa chỉ là: http://localhost/default.htm. Với phương pháp này bạn có thể tiết kiệm được khá nhiều thời gian trong quá trình sử dụng sau này.
Ðể tiện cho việc sắp xếp, phân loại và cập nhật dữ liệu, bạn có thể tạo cho mình các thư mục con ở bên trong này. Chẳng hạn như thư mục: image là dùng để lưu trữ các file hình ảnh, thư mục sound là dùng để chứa các file âm thanh... Nhưng thay vì dấu ngăn cách giữa các tên thư mục là: "\ " như ở trong môi trường Windows, dấu ngăn cách giữa các tên thư mục được qui định để truy nhập trong PWS sẽ là: "/"
2.2 Quản lý dịch vụ WWW
Phải nói rằng việc quản lý dịch vụ WWW của PWS khá đơn giản, công việc quản lý không những có thể thực hiện trên máy cài PWS mà còn có thể được thực hiện trên bất kì một máy khách nào khác có sử dụng trình duyệt (ví dụ như Microsoft Internet Explorer hay Netscape Navigator). Ðể khởi động trình quản lý, bạn có thể thực hiện một trong hai cách sau:
- Mở Control Panel, nháy kép chuột trên biểu tượng Personal Web Server và nhấn vào thanh Administration và cuối cùng là nhấn nút Admin.
- Nhấn phím phải chuột trên biểu tượng Personal Wev Server trên thanh taskbar và nhấn vào dòng Administer.
Phần quản lý dịch vụ WWW được chia làm ba mảng lớn
- Quản lý việc truy nhập dịch vụ: định số kết nối tối đa mà máy chủ có thể chấp nhận, yêu cầu mật khẩu khi truy nhập...
- Quản lý các thư mục: bạn có thể thêm, xoá hoặc đổi tên các thư mục cũng như đường dẫn ảo của nó. Ngoài ra bạn cũng có thể đặt các thuộc tính cho phép đọc/thực hiện các chương trình trong thư mục này.
- Quản lý việc ghi nhận các thông tin được truy nhập
Tuy nhiên theo ý kiến của tôi, có lẽ bạn chẳng bao giờ phải đụng đến chức năng này mặc dù nó không quá khó để sử dụng.
2.3 Personal Web Server và các cơ chế bảo mật Các cơ chế bảo mật trong PWS chỉ được đặt với các thư mục, chẳng hạn như đối với Windows 95, File and Print Sharing đối với mạng Microsoft hay mạng NetWare sử dụng bảo mật cấp người sử dụng.
2.3.1 Cơ chế bảo mật Pass-Through
Nếu máy tính của bạn được đặt ở chế độ điều khiển truy nhập mức người sử dụng thông qua mạng, tên người sử dụng được quyền truy nhập Web Server cá nhân ở trên máy của bạn cũng phải có mặt trong danh sách người sử dụng domain NT, NetWare server 3.x, and NetWare 4.x. Bạn có thể tìm thêm thông tin về vấn đề này trong các tài liệu của Windows 95.
Cũng giống như Microsoft Internet Information Server (IIS), PWS sử dụng cơ chế bảo mạt dựa trên cơ sở hệ thống giao thức bảo mật Windows NT.
2.3.2 Cơ chế bảo mật ở mức độ dùng chung
Nếu máy tính của bạn được đặt ở chế độ bảo mật dùng chung (share-level), bạn sẽ không thể sử dụng danh sách những người sử dụng để hạn chế truy nhập vào các trang Web của bạn.
2.3.3 Cơ chế bảo mật ở mức độ dùng chung
Nếu Windows95 không được đặt cấu hình để hỗ trợ chế độ File and Print Sharing cho mạng Microsoft hay mạng Netware, PWS sẽ sử dụng cơ sở dữ liệu người sử dụng cục bộ để quản lý cơ chế bảo mật ở mức độ dùng cho cho Web server của bạn và các thư mục con.
Ðối với cơ chế bảo mật này, bạn có thể quản lý người sử dụng thông qua các ứng dụng dựa trên cơ sở Web.
FTP Server
Ngoài Web Server cá nhân, khi cài đặt Microsoft Personal Web Server, bạn còn được cung cấp thêm một dịch vụ hữu ích nữa: FTP Server cá nhân. Cũng giống như ở trong Web Server, địa chỉ FTP Server của bạn sẽ là:
ftp://localhost/ hay
ftp://127.0.0.1/ hay
ftp://(tên máy)/
Ðây là một cơ hội khá tốt cho bạn tìm hiểu cấu trúc, cơ chế hoạt động của FTP Server và tập thiết kế những chương trình làm việc với chúng. Cấu trúc thư mục của FTP Server cũng được định nghĩa theo một cách tương tự như của Web Server (tức là dấu phân cách giữa tên các thư mục là "/" thay vì "\" như bạn thường gặp ở trong DOS hay Windows. Thư mục gốc của FTP Server được đặt ở trên ổ đĩa cứng của bạn với đường dẫn như sau: C:\WebShare\FTProot\. Vì vậy, tất cả những file được bạn đặt vào trong thư mục này sẽ được coi như ở trên máy chủ FTP, bạn có thể thêm thắt, sửa đổi nội dung của nó lúc nào tuỳ thích.
Chú ý: Web Server cá nhân và FTP Server cá nhân tuy cùng thuộc một chương trình nhưng chúng hoạt động độc lập với nhau. Như vậy, khi Web Server đang hoạt động thì không có nghĩa là FTP Server cũng đang hoạt động. Bạn có thể bật/tắt hoạt động của hai chương trình này bằng cách sau: nhấn kép vào biểu tượng Personal Web Server trong mục Control Panel. Trên hộp thoại hiện ra, nhấn vào thanh Services. Hộp thoại sẽ thông báo cho bạn biết ứng dụng nào đang được chạy, và ứng dụng nào chưa được chạy. Bạn có thể sử dụng nút Start hoặc Stop để điều khiển các chương trình theo ý mình.
Ðể kiểm tra xem FTP Server đã hoạt động tốt hay chưa, bạn nên dùng trình duyệt và trỏ tới địa chỉ ftp://localhost/ Nếu như trình duyệt trả về danh sách các file có trong thư mục c:\WebShare\Ftproot\ thì có nghĩa là FTP Server đã sẵn sàng sử dụng rồi đó.
3. Kết luận
Xét trên một mặt nào đó, khi các chương trình của bạn chạy tốt đối với Web Server cá nhân không có nghĩa là nó chạy tốt hoàn toàn trên mạng. Một số lỗi hoặc vấn đề sẽ phát sinh chỉ khi chạy thử các ứng dụng của mình trên hai máy khác nhau, tuy nhiên một điều không thể phủ nhận rằng, PWS là một giải pháp đơn giản, tiết kiệm rất hữu ích với những bạn không có điều kiện tiếp xúc và thực hành trực tiếp trên mạng nhưng có nhu cầu sử dụng môi trường mạng để học tập và nghiên cứu.
Cũng phải nói thêm rằng, Microsoft Personal Web Server không phải là một chương trình duy nhất cho phép bạn giả lập máy tính của mình thành một máy chủ, nhưng tôi cho rằng đây là một trong những chương trình sẵn có tốt nhất có thể đáp ứng được yêu cầu của bạn nhưng bộ phần mềm này không hỗ trợ việc giả lập Mail Server và cài đặt hệ thống Firewall. Nếu như bạn cảm thấy thú vị trong việc nghiên cứu hoạt động và lập trình với các vấn đề này, hãy vào địa chỉ www.download.com để tải xuống một số phần mềm tương ứng.
Chúc các bạn thành công.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét